Woordenschat opticiens – deel 2

In dit tweede deel willen we jullie uitleggen welke soorten visuele beperkingen er zijn, welke glascoating voor welk effect zorgt en wat zelfkleurende glazen zijn.

Visuele beperkingen:

Onder visuele beperkingen vallen meerdere vormen van oog- en zichtproblemen, zoals bijvoorbeeld bijziendheid, verziendheid, nachtblindheid of kleurenblindheid. Om haarscherp te kunnen zien, moeten alle bestanddelen van de oogbol zoals het hoornvlies, de met kamerwater gevulde achterste oogkamer, de iris, de pupil, de lens en het netvlies, evenals het met vloeistof gevulde glasachtig lichaam, goed functioneren. Is dat niet het geval, dan zijn zichtproblemen het gevolg.

Bijziendheid:

Bijziendheid is de visuele beperking waarbij men dingen die verder weg zijn, niet meer scherp kan zien. Dit ontwikkelt zich meestal langzaam en onopgemerkt. Milde bijziendheid met minder dan 0,5 dioptrie wordt als normaal beschouwd. Is dit hoger, dan zou men een hulpmiddel zoals een bril of contactlenzen moeten gebruiken.

Verziendheid:
Onder verziendheid valt de visuele beperking waarbij men de dingen direct in de omgeving niet meer scherp, maar alleen wazig kan zien. Verziendheid ontstaat meestal in de loop der jaren en is genetisch bepaald. Een andere vorm van verziendheid is presbyopie, dat vanaf het 35^e levensjaar kan voorkomen.

De sterkte:

De sterkte weergeeft de waarden om scherp te kunnen zien. Goed kunnen zien is in geen geval een vanzelfsprekendheid. Om de sterkte te bepalen, wordt een test bij de opticien of bij de oogarts geadviseerd. Als er sprake is van een visuele beperking, moeten de precieze correctiewaarden worden bepaald om zo de perfecte bril voor een perfect zicht te garanderen. De opticien moet daarom de individuele waarden en afwijkingen kennen.

Accommodatie:

Het vermogen van de ooglens om zich automatisch aan verschillende afstanden aan te passen, wordt accommodatie genoemd. Daarbij past het oog de brekingskracht dynamisch aan zodat objecten op verschillende afstanden scherp kunnen worden gezien. Verantwoordelijk voor dit accommodatievermogen is de flexibele ooglens, die door spierkracht van vorm kan veranderen. Het straalvormig lichaam bevindt zich in het voorste gedeelte van het oog. Het is ringvormig en houdt de ooglens boven de lensbandjes. Dit is nodig om dingen in de buurt te kunnen focusseren (nabije accommodatie). Het accommodatievermogen verslechtert als men ouder wordt, aangezien de ooglens verhard. Objecten in de omgeving kunnen niet langer scherp worden gezien, wat natuurlijk bij het natuurlijke verouderingsproces hoort. Deze aandoening wordt presbyopie of ouderdomsverziendheid genoemd.

Brilrecept

Als je een nieuwe bril wilt, dan moet je er bewust van zijn dat er vele waarden in het kader van een oogtest bij de opticien moeten worden vastgelegd. De vastgestelde waarden worden bij de opticien in een brillenrecept of door een oogarts in een zogenaamd brilvoorschrift geregistreerd. De gegevens en waarden in het brilrecept zijn verdeeld in het rechter- en linkeroog, aangezien er een verschil tussen de beide ogen kan zijn.

Dioptrie:

De maateenheid dioptrie wordt gebruikt om te beschrijven waar het brandpunt van een brillenglas moet zijn, om daarmee een visuele beperking te kunnen corrigeren. Of simpel gezegd: de sterkte van de brillenglazen worden in dioptriewaarden aangegeven. In het brilrecept die je bij de oogarts of opticien krijgt, staan de dioptriewaarden. Positieve dioptriewaarden staan voor verziendheid, negatieve dioptriewaarden staan voor bijziendheid.

Pupillenafstand:

De pupilafstand meet de afstand tussen de pupillen en het midden van de neus. Zowel de linker- als de rechter pupilafstand worden afzonderlijk van het midden van de neus naar de pupil gemeten, omdat de pupillen vaak niet symmetrisch ten opzichte van elkaar zijn. De som van beide meetwaarden is dan de totale pupilafstand.

UV-bescherming:

UV staat voor de onzichtbare ultraviolette straling, die bij alle weersomstandigheden op de ogen komen en de ogen op lange termijn beschadigt. Met de UV-bescherming 400 op de brillenglazen, worden de golflengtes onder de 400 nm geblokkeerd.

Ontspiegelingslaag:

Om storende lichtreflecties tot een minimum te beperken, wordt op het basisglas van de brillenglazen een ontspiegelingslaag aangebracht. Deze speciale laag kan zowel aan de buitenkant als aan de binnenkant worden aangebracht.

Lotuseffect:

De bladeren van lotusplanten hebben van nature een soort biologische laag, die het vuil en water makkelijk laten afdruipen. Daarom noemt men de vuilafstotende oppervlaktecoating van de brillenglazen ook wel een lotuscoating, wat door het lotuseffect komt. 

Zelfkleurende glazen:

Een bril met zelfkleurende glazen is een bril voor bij alle lichtomstandigheden. Of je nu binnen of buiten bent, bij daglicht of in het donker – de brillenglazen passen zich aan de lichtomstandigheden aan en verlichten hiermee de druk die op de ogen komt. Een voordeel van zelfkleurende of meekleurende glazen is dat de bril bij de verschillende lichtomstandigheden niet hoeft te worden gewisseld. Bij invallende zonnestralen kleuren de glazen vanzelf, terwijl bij het afzwakken van het zonlicht de glazen weer lichter worden.