Contactlenzen – zonder bril scherp zien

Als je een slecht gezichtsvermogen hebt en niet steeds een bril wilt dragen, kan je contactlezen gebruiken. Maar waar komt het idee van de contactlens vandaan? En welke verschillen zijn er tussen zachte en harde contactlenzen? En hoe zorg ik op de juiste manier voor de lenzen?

Het begin van de contactlens

Al in het jaar 1508 voerde Leonardo Da Vinci verschillende experimenten uit met betrekking tot het gezichtsvermogen en legde hij met een met water gevulde glazen schaal, die hij op het oog plaatste, de eerste steen in de ontwikkeling van de contactlens. Vele filosofen, onderzoekers en wetenschappers hebben dit onderwerp eeuwenlang onderzocht – de theoretische kennis was er, maar het ontbrak nog steeds aan de mogelijkheid het om te zetten. De eerste draagbare contactlenzen werden uiteindelijk in de 19e eeuw ontwikkeld en bestonden uit geblazen glazen schalen die meer dan 20 millimeter groot waren en bijna het hele oog bedekten. Deze lenzen konden echter maar maximaal twee uur worden gedragen, aangezien ze de ogen irriteerden door het materiaal en de grootte. Met de productie van op maat gemaakte lenzen en verschillende sterktes, zette Carl Zeiss in het jaar 1911 een nieuw mijlpaal. Maar de glazen schalen waren nog steeds ongemakkelijk, gevaarlijk en niet geschikt om voor een langere tijd te worden gedragen.

In het jaar 1936 gebruikte de opticien William Feinbloom voor de eerste keer polymethylmethacrylaat als materiaal, ook bekend als plexiglas, wat leidde tot een andere koers in de ontwikkeling. Twaalf jaar later patenteerde Kevin Tuohy de eerste lens die volledig van plastic was gemaakt en alleen het hoornvlies bedekte. Door de diameter te verkleinen tot ongeveer 10 millimeter, werd een draagtijd van tot twaalf uur mogelijk. De onderzoeker Otto Wichterle kwam toen op het idee om hydrofiele gels te gebruiken bij het maken van lenzen. Hij ontwikkelde in 1959 de verdraagbare hydrogel hydroxyethyl methacrylaat (HEMA) en een machine, waarmee hij de moderne, zachte lenzen in de serie kon produceren. In de verdere ontwikkeling werkten vele onderzoekers aan de optimaliseren en een beter draagcomfort. De lenzen werden dunner en zachter en kunnen tegenwoordig een groot deel van het slecht gezichtsvermogen compenseren.

Zachte of harde contactlenzen?

Tegenwoordig wordt er een onderscheid gemaakt tussen zachte en harde contactlenzen. Welke contactlens nu de juiste is, ervaar je na een bezoek bij de opticien of oogarts, aangezien bepaalde waarden zoals de aard van het hoornvlies en de sterkte van de dioptrie moeten worden gemeten.

Zachte lenzen zijn groter dan harde lenzen en zeer flexibel in hun vorm. Ze passen zich aan het hoornvlies aan en zuigen zich eraan vast, zodat het risico dat ze uit het oog glijden erg laag is. Voor personen met gevoelige ogen en sportieve mensen is deze lensvorm daarom bijzonder goed. In principe laten zachte lenzen minder zuurstof door. Maar veel lenzen bestaan tegenwoordig echter uit moderne materialen, zoals siliconen-hydrogels, die het zuurstof goed doorlaat. Een nadeel van zachte lenzen is dat ze vloeistof nodig hebben om hun vorm te behouden. Ze halen automatisch vocht uit de ogen, waardoor de ogen sneller uitdrogen.

Harde contactlenzen worden ook vormstabiele lenzen genoemd. Ze worden meestal individueel op maat gemaakt, hebben een kleinere diameter en zijn gemaakt van een kunststof dat zuurstof doorlaat, waardoor ze zich niet zo flexibel aan het oog aanpassen als zachte lenzen. De lenzen zitten in vergelijking relatief los op het oog en worden constant met traanvocht doorgespoeld. Doordat de ogen zo met vochtigheid en zuurstof worden voorzien, zijn de harde lenzen bijzonder geschikt voor mensen die last hebben van droge ogen.

Dag-, week of maandlenzen?

Bij het kiezen van de juiste contactlens is het belangrijk om er op te letten waarvoor je de contactlenzen nodig hebt – dan pas beslis je of je dag-, week-, of maandlenzen wilt gebruiken.

Als de contactlenzen slechts af en toe nodig zijn, zoals bijvoorbeeld tijdens het sporten of om uit te gaan, zijn daglenzen of weeklenzen de juiste keus. Daglenzen worden vers uit de verpakking met verzorgingsmiddel verwijderd, en na het dragen weggegooid. Als je de contactlenzen meerdere keren per maand draagt, worden weeklenzen aangeraden. Deze kunnen twee weken lang gedurende 12 uur worden gedragen of een week lang de klok rond. Maandlenzen kunnen tot 31 opeenvolgende dagen worden gebruikt. Daarbij moet echter niet worden vergeten dat het dragen van contactlenzen op de lange termijn een belasting voor de ogen is.

Overleg met de oogarts of opticien wordt altijd aanbevolen voordat er voor een type contactlens wordt gekozen.

Professionele reiniging en onderhoud

Daglenzen worden na het eenmalig dragen weggegooid en hebben geen bijzonder onderhoud nodig, zolang de lenzen niet voor een korte tijd uit het oog worden gehaald, zoals bijvoorbeeld voor een middagsdutje. Herbruikbare lenzen (week- en en maandlenzen) hebben echter een onderhoudsroutine nodig om de gezondheid van het oog te verzekeren. Sowieso geldt voor elke type lens dat de handen grondig moeten worden gewassen voordat ze in contact komen met de contactlenzen.

Het reinigingsproces

Een handmatige reiniging reduceert het aantal ziektekiemen al enorm. Hiervoor wordt de lens in de daarvoor gewassen handpalm gelegd en een paar druppels van een contactlens-verzorgingsmiddel wordt op de lens gedaan. Met de vinger wordt de vloeistof voorzichtig ingesmeerd en met een reinigingsoplossing na ongeveer twintig seconden gespoeld. Dan wordt de contactlens in een desinfecterende vloeistof in het lenzenbakje gelegd om de laatste schadelijke micro-organismen te verwijderen. Het is aan te raden om de contactlenzen ‘s nachts in het bakje te houden. Voordat de contactlenzen opnieuw kunnen worden gebruikt, moeten de restanten van het desinfectiemiddel worden afgespoeld met een steriele zoutoplossing. Omdat de traanvloeistof verschillende proteïnen bevat die op de contactlenzen komen, is het aan te raden om de lenzen wekelijks te reinigen met een speciale proteïne-verwijder. Het reinigingsmiddel bevat enzymen die proteïnen afbreken en eiwitresten verwijderen, waardoor het risico op allergieën en oogziekten geminimaliseerd worden.

Bij het verzorgen van de contactlens mag de zorg voor het lenzenbakje niet worden vergeten. Spoel het bakje in geen geval met kraanwater af, want er zijn bacteriën in het kraanwater die kunnen worden overgebracht op de lenzen en zo de gezondheid van het oog kunnen schaden. Het is raadzaam om speciale reinigings- en zoutoplossingen te gebruiken en de bakjes regelmatig te vervangen.

Het vloeistof

Er zijn veel verschillende verzorgingsproducten en niet elk middel is geschikt voor elke contactlens!
Voor het reinigen en onderhouden van zachte contactlenzen zijn er all-in-one vloeistoffen, die alle noodzakelijke stappen voor de zorg van de lens met een enkele vloeistof mogelijk maken. Peroxidesystemen, waarbij de reiniging op basis van waterstofperoxide plaatsvindt, zijn geschikt voor zowel zachte als harde contactlenzen. Bij reinigingsmiddelen op basis van waterstofperoxide is er echter een bijzonder aanpak vereist. De gebruiksaanwijzing voor het gebruik van dit reinigingsmiddel moeten strikt worden nageleefd. Harde contactlenzen hebben bovendien speciale contactlens-verzorgingsproducten nodig, die uit afzonderlijke bewaardoosjes en reinigingsoplossingen bestaan. Combinatie-oplossingen zijn echter ook voor harde lenzen beschikbaar.

Overschakelen van een bril naar contactlezen – waar je op zou moeten letten

Wie al een bril draagt is in het bezit van een brillenpas. De in de brillenpas aangegeven sterkte is echter niet zo op de contactlens overdraagbaar. Er moet een contactlensaanpassing door een oog-check worden uitgevoerd, aangezien een bril meerdere millimeter van het oog weg is, terwijl een contactlens direct op het oog ligt.

Bij het checken van de ogen door een arts of een opticien worden de volgende factoren nagekeken:

• Verziendheid of bijziendheid
• Hoornhuidverkromming en andere optische afwijkingen
• Hoeveelheid aan traanvocht
• Gevoeligheid van het oog

De resultaten laten zien welke type contactlens bij je past om een optimaal zicht, een goede verdraagbaarheid en een uitstekend draagcomfort te garanderen.

De voordelen en nadelen van contactlenzen

Voordelen

• Het is een onopvallend middel om een slecht gezichtsvermogen te corrigeren
• Contactlenzen glijden zelden uit het oog en beslaan niet
• Ze storen niet bij het sporten
• Normale zonnebrillen zonder sterkte kunnen zonder problemen met contactlenzen worden gedragen
• Voor gevoelige ogen zijn er lenzen die veel zuurstof doorlaten
• Het zicht wordt niet beperkt (bij brillen met donkere of grote monturen kan het zicht worden beperkt)
• Er zijn kleurlenzen die je een andere kleur oog kunnen geven (geldt ook voor personen zonder een slecht gezichtsvermogen)

Nadelen:

• Elke contactlensdrager die een grote afwijking qua sterkte heeft, heeft aanvullend een bril nodig
• Door het gebruiken van lenzen op het oog wordt de zuurstoftoevoer van het oog verminderd, waardoor je de lenzen niet onbeperkt kan dragen.
• Men heeft een lange tijd nodig om te wennen (in het bijzonder bij harde lenzen)
• Het onderhouden van contactlenzen vraagt veel tijd en aandacht

Contactlenzen bij Edel-Optics

Ben jij ook op zoek naar nieuwe contactlenzen? Dan neem eens een kijkje in onze shop. Bij ons heb je een keuze aan contactlenzen van grote merken zoals Johnson & Johnson, Cooper en Alcon.