„Kunnen we dat niet anders maken?“,
zo zou waarschijnlijk Pierre Cardin’s missie in vraagvorm geklonken hebben. Deze vraag, die de ontwerper zich vaak heeft gesteld, komt voort uit zijn revolutionaire geest. Pierre Cardin kwam, keek en draaide alles op z‘n kop – niet alleen de gebruikelijke mode, maar de hele industrie en uiteindelijk zelfs complete community‘s over de hele wereld.
Lang voordat hij de wereld veroverd heeft als gerenommeerde ontwerper (hij heeft naast staatshoofden als Gorbatsjov en Fidel Castro, zelfs de paus de hand geschud), voerde zijn eerste reis hem van Italië naar Frankrijk. Pietro Costante Cardin werd in 1922 in het Venetiaanse dorp San Biagio di Callalta geboren. Hij was één van negen kinderen van een arme, wijnproducerende familie. Al op zeer jonge leeftijd moesten Pietro’s oudere broers en zussen de fysieke lasten van het boerenleven onder de Italiaanse zon dragen. En ook Pietro zag eigenlijk dat lot tegemoet, totdat Mussolini’s regime aan de macht kwam. In 1924 vluchtte het gezin naar Frankrijk, waar bambino Pietro le petit Pierre werd.
Over het privéleven van de uitzonderlijke ontwerper, die graag mysterieus bleef, is niet veel bekend. Daarom bestaat er over Pierre Cardin ook geen biografie. Hij zei zelf, dat het designen voor hem een roeping was, als kind naaide hij al kleren voor poppen. Toen hij met 14 op school gevraagd werd, wat hij later worden wil, antwoordde hij zonder te aarzelen: “mode-ontwerper”, zonder echter te weten wat dat écht betekende. Twee jaar later verliet hij zijn familie om zijn eigen weg te gaan, die hem naar Parijs voerde. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte hij voor het Franse Rode Kruis, waar hij opgeleid werd tot kleermaker. Zijn talent werd ook hier bevestigd en hij ging op zoek naar een nieuwe werkgever, die hij ook snel vond bij het modehuis PAQUIN. Hier ontwierp het jonge talent kostuums voor het toneelstuk ‘Beauty and the Beast.’
Zonder diploma, maar vol energie en drive, lukt het Pierre Cardin dan om bij Christian Dior te gaan werken, waarmee hij in 1947 het project “New Look” oprichtte. Deze nieuwe look stond voor afgeronde schouders, een strakke taille en een zeer pompeuse rok. Ook deze mode zal Cardin later op zijn kop zetten. De wegen van Cardin en Dior scheidden zich echter, omdat Cardin zijn vrijheid altijd hoog in het vaandel gedragen heeft en hij niet langer in zijn ontwikkeling door anderen geremd wilde worden. Bovendien had hij het gevoel dat hij de uitverkorene was om nog grootsere dingen te gaan verwezenlijken. Het duurde dan ook niet lang voordat hij in 1954 zijn eerste collectie ontwierp en vier jaar later met de Bubble Dress voor opschudding zorgde.
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an
Veelzijdige visionair en democratische designer
Ook in het daarop volgende decennium hield geen enkele innovatie Cardin tegen. Ondanks veel protest, bracht hij haute couture in de straten van Parijs en creëerde hij mode voor élke vrouw. Wat zich voorheen alleen de high society kon veroorloven, moest vanaf nu toegankelijk zijn voor een veel bredere laag van de bevolking. “Waarom iets ontwerpen, wat naast de catwalk niemand draagt?” vroeg Cardin, die daarmee de mode-industrie democratiseerde. De elitehuizen van de haute couture distantieerden zich vervolgens van de vermeende rebel. Vanaf dat moment mochten zijn modeshows niet meer op hetzelfde moment plaatsvinden als die van de huizen, die zich door de Parijse modevereniging Chambre Syndicale de la Haute Couture officieel haute couture mochten noemen. Cardin werd plotseling beschouwd als de eerste socialist in de mode-industrie, waarbij hij het gevoel had dat heel Parijs zich tegen hem had gekeerd. Zelfs zijn oude vriend Yves Saint Laurent werd een nieuwe vijand.
„Ik heb de mode nooit gevolgd. Ik heb ze gemaakt.“
Als je de carrière van Pierre Cardin van op afstand beschouwt, kan je ze eerder een evolutie noemen. Het waren echte moderniseringen, geen tijdelijke omwentelingen, waar de modeontwerper naar streefde. Wat hij veranderde, bleef. En ook deze veranderingen bleven zich op hun beurt verder ontwikkelen. Op die manier ontstonden op zijn weg verschillende mijlpalen in de mode, die een blijvend effect gehad hebben. Cardin was ook de eerste ontwerper die een herencollectie ontwierp, en op die manier voor een nieuw schandaal zorgde. Omdat de ‚mannen in pak‘ uit de mode-industrie op dat moment enkel hun hoofd schudden en de scène zich grotendeels van hem afwendde, schakelde hij studenten in, die ermee instemden zijn ontwerpen te showen. Cardin zelf werd ook snel model voor zijn eigen mode, waarbij hij als grote theater fan ontzettend genoot van de rol die hem zo werd toebedeeld. Als je op jezelf bent aangewezen, moet je de moed hebben om beslissingen te nemen!
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an
Internationale invloed kreeg Cardin vooral door de diversificatie bij de keuze van zijn modellen. Vóór hem was nog nooit een ontwerper naar Japan gevlogen om modellen te vinden. In het algemeen durfde sowieso niemand mode maken in/voor Azië. In China was de Culturele Revolutie net voorbij, en in de Sovjet-Unie droeg men uitsluitend uniformen. Met zijn eigenwijze lijn en snit, opende hij als ambassadeur voor mode in deze homogene samenlevingen een hele nieuwe wereld. De foto’s van zijn modeshow op de Chinese Muur gingen de hele wereld rond.
Naast het feit dat Cardin bij zijn collecties aziatische en zwarte modellen over de catwalk liet lopen, verzette de feminist zich ook tegen de seksualisering van vrouwen in de modewereld. Hij bevrijdde het vrouwelijke lichamen door de stijve schouders en strakke tailles, waarin de modellen zich daadwerkelijk moesten wringen, de deur te wijzen. Zijn losse en relatief brede silhouetten benadrukten niet langer de vrouwelijke figuur en boden dus niet alleen bewegingsvrijheid, maar ook vrijheid vanuit een gender-politisch perspectief. Deze vrijheid vergrootte het zelfvertrouwen van heel veel vrouwen en waarschijnlijk zou hij in de hedendaagse tijd de hashtag #empowerment gekregen hebben.
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an
Future Fashion and Furniture
Cardin’s student, Jean Paul Gaultier, zei ooit over zijn eerste werkgever: “Dankzij Pierre Cardin weet ik dat alles mogelijk is.” Cardin zelf leek zich hiervan al langer bewust te zijn: er was niets, van auto’s tot vliegtuigen, dat de visionair niet zou hebben ontworpen. Hij heeft in ieder geval zijn handtekening onder vele waardevolle, knappe ontwerpen gezet en zorgde er zo voor dat zijn naam voor niemand onbekend bleef. Het is dus bijna geen verrassing dat studenten bij een test “Pierre Cardin” als antwoord gaven, op de vraag naar de naam van franse president.
In de jaren zeventig en tachtig werd ook de brillenindustrie niet gespaard van Cardin’s avant-garde touch. En om eerlijk te zijn was dit ook de hoogste tijd. Vóór Cardin werden namelijk enkel zwarte en gouden frames gezien (en als het echt vooruitstrevend was, misschien ook wel eens een combinatie van deze twee kleuren). Maar de futuristische Pierre Cardin zonnebrillen en Pierre Cardin correctiebril gaven een nieuwe impuls aan de brillenwereld. Welke vormen en kleuren op dat moment normaal waren aan het brillenfirmament, was voor de onruststoker eerder bijzaak. Zijn ontwerpen zweefden in totaal andere sferen. Het is dan ook geen toeval dat populaire modellen met het PC-logo vandaag de dag nog steeds de naam Evolution 5 of Evolution 6 dragen.
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an
Ook Pierre Cardin’s meubels zijn out of space. Dit aspect van design-kunst, had voor hem geen enkel financieel belang. Zijn creaties worden dan ook beschouwd als collectibles en niet als dagdagelijkse meubelstukken. De Pierre Cardin Home collecties diende voor hem eerder als nog een andere manier om zich uit te drukken. Hij genoot van elke tentoonstelling van zijn meubels en Cardin beschouwde zijn toelating tot de Académie des Beaux-Arts (in de categorie Fauteuil) als de grootste eer in zijn hele carrière.
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an
Parfum, handdoeken en allerlei andere huishoudelijke artikelen volgden. Cardin had zelfs zijn eigen theater, waarin hij onbekende regisseurs en acteurs de kans gaf grootste dingen te ontwikkelen en voor te stellen. Het wereldberoemde restaurant Maxim’s werd nadat Cardin mee in het bootje stapte een echte keten van restaurants. Een van de laatste ideeën van de oude, maar onvermoeibare grote denker, was een toren in Venetië, die hij helaas echter niet meer kon realiseren. Pierre Cardin wilde dolgraag 100 jaar oud worden, helaas kwam hij daarvoor 2 jaar tekort. Hij overleed vorige week op 98-jarige leeftijd in Neuilly-sur-Seine.
Sieh dir diesen Beitrag auf Instagram an